Ctgb: probleem resistente schimmel vraagt internationale aanpak
De gezondheidszorg heeft te maken met een schimmel die resistent is tegen azolen, dat zijn de stoffen in medicijnen waarmee de schimmel kan worden bestreden. Deze schimmel Aspergillus fumigatus komt wereldwijd voor en kan longinfecties veroorzaken bij mensen met een sterk verzwakt immuunsysteem. De resistentie kan onder andere ontstaan door contact met schimmelbestrijdingsmiddelen op basis van azolen in bijvoorbeeld gewasbeschermings- of houtverduurzamingsmiddelen. Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) concludeert op basis van nieuw wetenschappelijk onderzoek dat het probleem níet opgelost kan worden vanuit het toelatingsbeleid voor gewasbeschermingsmiddelen. Het vraagstuk raakt aan meerdere beleidsterreinen zoals een effectief geneesmiddelenpakket, afvalbeleid en circulaire landbouw (o.a. compostering). Het Ctgb vraagt het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit om deze resistentie mee te nemen in reeds lopend, breder nationaal en internationaal onderzoek naar effectieve beheersmaatregelen hiervoor.
Internationale aanpak
Het interdepartementale overleg van de ministeries van LNV, IenW en VWS coördineert nationaal onderzoek naar maatregelen voor die plekken waar de resistente schimmel zich vermeerdert: houtsnippers, groenafval (bijv. maaisel en gemeentelijk snoeiafval, níet het GFT-afval bij mensen thuis) en agrarisch restafval van bepaalde teelten. In een internationaal onderzoek kijken vijf Europese agentschappen* naar mogelijke oplossingen. Met het oog op de brede toepassing van schimmelbestrijdende azolen (geneesmiddelen, diergeneesmiddelen, gewasbeschermingsmiddelen, biociden en cosmetica) zijn hier ook het Europees geneesmiddelenbureau EMA, het Europees agentschap voor chemische stoffen ECHA en de Europese Voedselveiligheidsautoriteit EFSA bij betrokken. Daar zal de vraag aan de orde moeten komen of men stoffen als deze azolen wil reserveren voor geneesmiddelen.
Vraagstuk breder dan bollenteelt
De azolenresistente schimmel Aspergillus fumigatus wordt in verschillende hotspots wereldwijd gevonden. Aanvankelijk was de verwachting dat eerder genomen maatregelen opgelegd aan de bollenteelt (o.a. afdekken van afvalhopen) zouden bijdragen aan het beheersen van de verspreiding in ons land. De resistente schimmel blijkt echter zo aangepast en wijdverspreid dat alleen maatregelen in de bollenteelt niet zullen bijdragen aan het beheersen van de resistentie.
* Europese Voedselveiligheidsautoriteit Efsa, Europees agentschap voor chemische stoffen ECHA, het Europees geneesmiddelenbureau EMA, Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) en het Europees Milieuagentschap (EEA)