Nieuwsbrief februari 2022

Overheden hebben wettelijk vastgelegde taken en bevoegdheden. Voor het cTgb zitten die in de T van ‘toelaten’ van gewasbeschermingsmiddelen en biociden. Het Ctgb beoordeelt volgens Europese kaders of stoffen en middelen – bij gebruik volgens voorschrift – werken en veilig zijn voor mens, dier en milieu. En afhankelijk van de uitkomst van die risicobeoordeling laat het ze toe of niet. Andere overheden hebben andere taken en bevoegdheden. Soms kunnen die taken en bevoegdheden schuren, is onduidelijk welke taak en bevoegdheid het zwaarst weegt, of leidt dat tot onduidelijkheid of onbegrip. Dit gebeurde vorig jaar bij de uitspraak door de Rechtbank in Assen in een procedure tegen een milieuvergunning bij een Natura 2000-gebied. De rechtbank oordeelde dat de provincie vanuit haar taak en bevoegdheid de milieuvergunning onvoldoende had onderbouwd. De provincie had objectieve gegevens over gewasbeschermingsmiddelen moeten verzamelen om significante effecten op het nabijgelegen Natura 2000-gebied uit te sluiten. Die uitspraak werd echter, ook in dagbladen, uitgelegd als zou de rechter het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen hebben verboden.

Maar dát was niet zo. De rechter wees de provincie op de gebrekkige uitvoering van een bevoegdheid die voortvloeit uit haar taak en ging helemaal niet op de stoel van het Ctgb zitten. Vergelijk het met de jaarlijkse APK. Dat is een taak en bevoegdheid van de RDW. Na de APK voldoet je auto aan de veiligheidsvoorschriften om weer een jaar op de Nederlandse wegen te mogen rijden. Als je vervolgens met je net goedgekeurde auto de weg op gaat, moet je je houden aan de verkeersregels en maximale snelheid. En die kunnen per situatie verschillen. Op de snelweg mag je harder rijden dan in de bebouwde kom. Maar dat heeft niets met de APK te maken.

Het Ctgb heeft een vergelijkbare rol in de land- en tuinbouw. De risicobeoordeling is vergelijkbaar met de APK. Als het Ctgb een gewasbeschermingsmiddel toelaat betekent dit dat dit veilig is voor vogels, zoogdieren, insecten, planten, bijen en bodem- en waterorganismen op of direct naast een behandeld landbouwperceel. Bij het wel of niet verlenen van een milieuvergunning wordt aan andere wetgeving getoetst en moeten afwegingen worden gemaakt, rekening houdend met andere aspecten, waaronder lokale omstandigheden. En die taak en bevoegdheid ligt bij de provincie.

Ingrid Becks

secretaris / directeur

Donderdag 9 juni is de jaarlijkse Ctgb-Relatiedag. Op dit moment gaan we er vanuit dat we elkaar deze dag weer echt kunnen ontmoeten op de congreslocatie in Ede. Het thema van de dag is ‘innovatie’. In het ochtendprogramma gaan sprekers van de ministeries van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en van Infrastructuur en Waterstaat in op de actuele beleidsontwikkeling en de eisen die dit stelt én de ruimte die er is voor innovatie. In het middagdeel zijn er presentaties door het bedrijfsleven en het Ctgb. Ook zij gaan in op de ontwikkelingen in innovatie, de kansen die er zijn en de ruimte die nodig is. Vanuit het Ctgb kijken we hoe beoordelingskaders en innovatie zich verhouden. Natuurlijk is er alle ruimte voor vragen, discussie en een persoonlijke ontmoeting. Zet 9 juni alvast in uw agenda. Eind april/begin mei ontvangt u een persoonlijke uitnodiging.

Acht van de zeventien ecotoxicologen van het Ctgb zijn inmiddels gecertificeerd als Environmental Risk Assessor door de Society of Environmental Toxicology and Chemistry. Voor vier anderen loopt het programma nog. De insteek is dat – als de evaluatie positief uitpakt – uiteindelijk alle ecotoxicologen bij het Ctgb gecertificeerd zijn volgens dit eerste internationaal erkende certificaat voor milieu-risicobeoordelaars.

Deze maand verschijnt de nieuwe versie van de toelatingendatabank. Dan is het mogelijk om alle gebruiksvoorschriften te zoeken met een trefwoord. Daarnaast is de lay-out gebruiksvriendelijker gemaakt.

Toelatingendatabank

Vanaf 1 januari is het verplicht om bij een aanvraag voor een gewasbeschermingsmiddel de driftdepositiecijfers te berekenen met de Wageningen Drift Calculator (WDC). Echter in sommige gevallen is nog het oude toetsingskader van kracht van vóór 01-01-2022.

De Bestrijdingsmiddelenatlas heeft 24 december een update gehad met meetgegevens over 2018-2020 voor de koppeling met landgebruik. Het Ctgb zal per direct deze nieuwe meetgegevens in het oppervlaktewater gebruiken in de risicobeoordeling om vast te stellen of er overschrijdingen zijn van de toelatingsnorm.

Beperkingen op het wettelijke gebruiksvoorschrift om het grondwater te beschermen, zijn nu makkelijker vindbaar in de Ctgb toelatingendatabank. Het Ctgb heeft zowel voor gebruikers als voor partijen die gebruikmaken van de API's de toelatingendatabank uitgebreid met deze informatie. Omdat sommige restrictiezinnen echt maatwerk zijn, is het altijd belangrijk om de zin te raadplegen zoals die op het wettelijk gebruiksvoorschrift is opgenomen.

Beperkingen voor bescherming grondwater makkelijk vindbaar in toelatingendatabank

In de Ctgb Evaluation manual ‘EU part - Plant protection products – Chapter 1 General Introduction and Generic aspects’ is in het hoofdstuk 7 ‘Literature Review’ een verwijzing opgenomen naar een door EFSA gepubliceerde Appendix bij het EFSA Guidance Document. In de appendix staan additionele instructies en guidance voor zowel aanvragers als Rapporteur Member States over hoe de literature search in het dossier en de assessment reports moet worden gepresenteerd, inclusief een template. Er wordt ook verder ingegaan op de reliability criteria voor het evalueren van de publicaties en op de literature search voor dossiers van producten op basis van micro-organismen.

1. General introduction EU part em2.7

In december 2021 publiceerde ECHA een update van de guidance (deel B+C) voor de beoordeling van de werkzaamheid van biociden. Deze update heeft alleen betrekking op de beoordeling van afweermiddelen en lokstoffen (productsoort 19). Er worden geharmoniseerde testvereisten aan toegevoegd en beoordelingscriteria voor een groter aantal doelorganismen en gebruiken. Voor deze update is een overgangstermijn van 2 jaar van toepassing (formele ingangsdatum december 2023). Het Ctgb adviseert aanvragers de nieuwe guidance ook te hanteren voor aanvragen vóór december 2023 die doelorganismen of gebruiken omvatten waarvoor in de momenteel geldende guidance geen specifieke vereisten zijn opgenomen.

Met de toelating van 25 desinfectiemiddelen voor handdesinfectie (PT01) of desinfectie van oppervlakken (PT02) in januari, komt een einde aan het gebruik van deze desinfectiemiddelen op basis van een vrijstelling door het ministerie van IenW. Voor de vrijgestelde middelen waarvoor géén toelating is aangevraagd, vervalt de laatste vrijstelling per 28 februari 2022. Dat geldt ook voor middelen die na een aanvraag geen toelating hebben gekregen. Voor 53 vrijgestelde middelen moest uiterlijk 1 februari 2021 het dossier worden ingediend. Bij twaalf aanvragen ging het om een kleine wijziging zoals uitbreiding met een virusclaim of een toelating voor niet-professioneel gebruik. Vijftien aanvragen zijn niet in behandeling genomen omdat essentiële informatie ontbrak en één aanvraag is ingetrokken door de aanvrager. De overige 25 aanvragen zijn geclusterd op basis van samenstelling, gebruiksconcentratie of toepassing, waardoor het Ctgb ze binnen een jaar kon beoordelen.

Ctgb beoordeelt grote groep desinfectiemiddelen in clusters