Wat zijn neonicotinoïden?
De chemische familie van de neonicotinoïden is een groep werkzame stoffen die verwant zijn aan nicotine. Wanneer deze stoffen in gewasbeschermingsmiddelen worden gebruikt, verspreiden ze zich via sapstromen door de gehele plant.
Ze zijn effectief tegen insecten doordat ze de prikkelgeleiding tussen de zenuwcellen in de hersenen zo verstoren dat de insecten sterven. De neonicotinoïden komen echter ook in pollen en nectar terecht, waardoor bijen eraan kunnen worden blootgesteld als de plant in bloei staat. Daarnaast kunnen bijen met neonicotinoïden in aanraking komen via door bladluizen geproduceerde honingdauw en guttatievocht (vochtdruppels die via de waterporiën in de rand van het blad naar buiten worden geperst).
Tot de familie van de neonicotinoïden behoren de werkzame stoffen: clothianidin, imidacloprid, thiacloprid, acetamiprid en thiamethoxam. Ondanks dat ze tot dezelfde familie behoren, verschillen de stoffen sterk in eigenschappen. Clothianidin is bijvoorbeeld vele malen giftiger dan acetamiprid. En dit wordt niet gecompenseerd in de toepassingsdosis, deze komt ongeveer overeen.
De laatste jaren zijn de toelatingen van gewasbeschermingsmiddelen op basis van neonicotinoiden sterk ingeperkt. Door deze sterke restricties is voor de meeste neonicotinoiden het verzoek tot vernieuwing van de goedkeuring van de werkzame stof ingetrokken door de aanvrager of het verzoek daartoe afgewezen. Op dit moment is alleen de werkzame stof acetamiprid nog goedgekeurd in Europa.
Zie ook Fytoweb.be voor heldere uitleg van deze verschillen.